Geplaatst in Huis, tuin en keuken, Kunst en Cultuur

De stem van je hart

Gekleurde gedachten

Waarom heb ik in godsnaam toch bedacht dat ik vandaag nog naar de tempel zou gaan? Het is al veel te laat, als ik terugloop is het vast donker. Het is ook veel te nat op het pad. Ik voel de modder aan mijn schoenen zuigen. De geur van de herfst hangt in de lucht: Dood en Verderf. Het is mistig en de toppen van de heuvels zijn nauwelijks te zien. Ik trek mijn jas wat dichter om me heen en stap wat steviger door. Daar is de brug al. Mijn linkervoet slipt bijna weg als ik op de natte planken stap. Aan de overkant volg ik de oever van de rivier. In de verte zie ik de tempel al liggen. In de mist lijkt het wel een ijspaleis. Ik had warm drinken mee moeten nemen en wat te eten. Ik bereid me ook nooit eens goed voor. Ik ben er nu bijna, alleen nog het paadje naar de deur.

In de tempel klinkt zachte muziek en ruikt het kruidig. Ik maak mijn sjaal los en doe mijn jas uit. Het is hier binnen helemaal niet koud. Door het raam in de dakkoepel zie ik de donkere lucht. Ineens trekt de hemel open en zacht licht van de maan schijnt naar binnen. Ik kijk eens rond. Er staat een bankje. In sierlijke letters staat op de leuning mijn naam geschilderd. Ik ga er op zitten. Het lijkt wel of er zilver over mij heen wordt gestrooid. Ik sluit mijn ogen en luister naar de stemmen die zacht zingen. Ik kan het niet verstaan, maar de betekenis is mij direct duidelijk: Vertrouw op de stem van je hart. Als de stemmen zijn uitgezongen, doe ik voorzichtig mijn ogen open. De kruidige geur komt uit een aardewerken kan. Er staat een beker naast en een schaal met brood en gedroogde vruchten. Ik neem wat van de warme wijn en eet ook wat van het fruit. Langzaam verspreidt warmte zich door mijn hele lijf. Ik krijg zin om aan de nieuwe week te beginnen. Tijd om naar huis te gaan. Ik neurie het lied van de stemmen als ik de berg afloop richting het dorp.

Geplaatst in Huis, tuin en keuken, Kunst en Cultuur

Ze bestaan, kerstsprookjes

Kerstsprookje 2017, gekleurde gedachten, Karien DamenEr was eens een verpleegster die naar de godin van de jacht was vernoemd. Haar vader en moeder hadden verwacht een kind te krijgen met lange blonde lokken, lange benen en een stralende lach. Ze kregen Diana, een plomp meisje met sluik haar van een onbestemde kleur. Lachen deed ze niet veel. Ze schaamde zich voor haar tanden. Gelukkig viel er niet veel te lachen in haar leven. Haar leven was saai en voorspelbaar. Ze zorgde voor zieke mensen, sopte hun bedden en veegde hun billen schoon.

Het liefste was ze zangeres geworden. Ze had een goede stem. De kapelaan zette haar vooraan in het koor. De andere meisjes konden zich dan aan haar optrekken. Alleen, haar vader vond het geen goed idee. Zingen was niets voor nette meisjes, eerder iets voor sloeries zoals Debbie van de overkant. Nee, ze kon beter een fatsoenlijk beroep kiezen waar ze een redelijk inkomen mee kon verdienen. Ze was per slot van rekening niet de knapste. Diana begreep zelf ook wel dat een echtgenoot er voor haar niet zou inzitten. Niet dat Diana daar zo’n behoefte aan had toen ze een meisje was. Het leek haar helemaal niets om met een man in één bed te liggen. Ze had de geluiden gehoord die op zondagmiddag van boven kwamen als haar vader en moeder een dutje deden. Ze moest er niet aan denken die zelf te moeten maken.

Toen ze vijftien was ging ze naar het Sint Joseph ziekenhuis voor de opleiding. Het ziekenhuis had gelukkig een eigen zangkoor. Diana werd direct ingelijfd. Nog niet zo lang geleden had het koor zelfs een CD gemaakt met liedjes uit de jaren vijftig. De cover hing ingelijst aan de muur van haar appartement in het zusterhuis. En nu was het kerstavond. Het was stil in het complex, de anderen bewoners hadden dienst of waren afgereisd naar familie. De radio speelde zacht: I am dreaming of a white Christmas. Diana neuriede zachtjes mee. Ze keek naar de envelop in haar handen. Zou ze wachten tot na de kerst of haar nu open maken en gelijk de hele beker leegdrinken?

De brief begon zoals gebruikelijk met een dankwoord voor haar deelname aan de auditie. Dit keer voor een rol in de musical over het leven van de zingende non. Het vervolg was anders: We zijn zeer onder de indruk van uw uitvoering van Dominique en nodigen u uit om nadere afspraken te maken omtrent een contract. Ze rende naar het raam, opende het wagenwijd en haalde diep adem. De koude nachtlucht deed pijn aan haar longen, maar ze zette stevig in: I am dreaming of a white Christmas. Haar zang galmde over de parkeerplaats achter de flat. Een man keek schichtig naar boven en stapte snel in zijn auto. ‘Ben je soms bang voor een sloerie?’ riep ze hem na. Wat kon het haar schelen. Ze zou nog lang en gelukkig leven.

 

 

Geplaatst in Kunst en Cultuur, Reizen

Ga de mens zien in Zwolle

De tentoonstelling Zie de Mens, in de fundatie in Zwolle kun je nog bezoeken tot en met 15 januari 2017. Honderd jaar in honderd gezichten, van 1917 tot aan nu. Ik was er zaterdag en heb mijn ogen uitgekeken.

Voor elk jaar één portret van één kunstenaar.

Zelfportret Oskar KokoschkaOp het eerste portret kijkt een jongeman mij gelaten aan. Het is een zelfportret van Oskar Kokochska, geschilderd nadat hij als soldaat in de eerste wereldoorlog gewond was geraakt. De schilder meldde zich vrijwillig aan voor het leger nadat zijn geliefde hun relatie had verbroken. Zijn rechterhand wijst naar de plek van zijn verwonding of naar zijn gebroken hart? Het werk markeert het begin van het expressionisme. De eerste wereldoorlog had duidelijk gemaakt tot welke gruwelijkheden de mensen in staat is en dat zocht een weg.

Wat je ziet of wie er kijkt?

Op de tentoonstelling heb ik twee keer naar de film I See A Woman Crying van Rineke Dijkstra gekeken. Je kijkt naar Engelse schoolkinderen die naar een portret van Picasso kijken, dat beschrijven en van commentaar voorzien. Eerst wil je weten wat ze zien maar na een tijdje doet het er niet meer toe. Hun blikken en uitdrukkingen zijn een verhaal op zichzelf. Ze stellen je de vraag of je als toeschouwer eigenlijk wel echt kunt begrijpen wat de kunstenaar bedoelde.

Wat raakte mij het meest?

Er is zoveel te zien en op het eerste gezicht lijkt er geen rode draad te zijn in de tentoonstelling. De samensteller Hans den Hartog Jager legt in een film uit wat zijn bedoeling was en dat helpt bij het kijken. En dan nog, kiezen is onmogelijk, er is veel dat raakt op verschillende manieren. Pas toen ik weer thuis was, wist ik het: de video Why I Never Became a Dancer, van Tracey Emin. Bibberende technicolor beelden vertellen over het leven van de kunstenaar als tiener in de Engelse badplaats Margate. Eindeloze verveling, het strand en seks met eindeloos veel jongens. Ze hoopt hieraan te ontsnappen door een danswedstrijd te winnen. Maar tijdens haar optreden jouwt de zaal haar uit: ‘slet, slet, slet’. De videobeelden van Margate maken plotseling plaats voor die van een appartement. Op You Make Me Feel Mighty Real danst een vrolijke sterke vrouw haar bitterzoete wraak. Het deed me aan mij zelf denken.

Zie de mens in Zwolle

 

 

Geplaatst in Huis, tuin en keuken, Kunst en Cultuur

Uit de droom

Jacqueline van Zwieteren

‘Waar heb je die foto gevonden?’
Mijn moeder kijkt me vragend aan. In mijn handen heb ik een foto met twee blote baby’s, een meisje met een krul boven op haar hoofd en en een jongetje dat elk moment in tranen uit kan barsten.
‘Ik was op zoek naar een foto van Peter om iets te maken voor zijn vijftigste verjaardag. Dit ben ik toch met Peter?’
Mijn moeder knikt: ’Het was voor een wedstrijd van Libelle. Jullie waren zo’n leuk stel samen. Jet en ik dachten dat we een goede kans zouden maken op een prijs. En wie weet, de hele wereld over zouden vliegen met onze mooie kindjes als fotomodellen.’
‘Dat is niet echt gelukt.’
‘Nee, die hele fotomiddag was hopeloos. De fotograaf wilde jullie persé naakt op de foto. Dat zou vertederend overkomen, maar het was er hartstikke koud. Peter plaste gelijk het decor onder.’
‘Denk je dat ik het kan maken om deze foto te gebruiken op zijn feest?’
‘Waarom niet, de foto is toch heel netjes. Je ziet helemaal niets.’
‘Nee, ik bedoel dat Peter het misschien niet leuk vindt dat iedereen hem ziet als huilerig kind.’
‘Dat ben jij hoor die daar zit te huilen. De fotograaf had net je knuffel afgepakt.’

 

Meedoen? Het verhaal achter de foto is een initiatief van Jacqueline van Zwieteren en Carla van Vliet.
Geplaatst in Huis, tuin en keuken, Kunst en Cultuur

Een cadeautje

Bij de deur drukt Janny een gekreukt kaartje in mijn handen.

‘Hier, jij mag ook op mijn partijtje komen.’

Blij en trots loop ik van school naar huis. Ik ben benieuwd wat mijn moeder zal zeggen.

‘Oh wat leuk, maar dat is al wel over twee dagen. Weet je wat Janny graag wil hebben?’

Daar had ik niet aan gedacht. Naar een verjaarspartijtje neem je een cadeautje mee. Ik draai aan de bedeltjes van mijn armband. Mijn moeder zucht.

‘Weet je wat, ik fiets morgen wel naar Visser in de stad en koop een pak viltstiften. Vind je dat leuk?’

Ik knik. Met een hand strijkt ze over mijn haar.

‘Op zolder ligt nog een lap ribfluweel van tante Jo. Daar kan precies een overgooier uit voor jou. Dat doe ik vanavond. Ga maar gauw kijken.’

Ik ren naar boven.

 

Woensdagmiddag precies op tijd bel ik aan. De moeder van Janny doet open. ‘

Dag, kom maar snel binnen.’

Ze gaat me voor door een lange gang naar een grote keuken achter in het huis. De andere kinderen zijn er al en spelen indiaantje. Ik kijk of ik Janny zie. Dan botst er iemand tegen mij op. Mijn cadeautje valt op de grond.

‘Kun je niet uitkijken joh.’

Wim draait zich om en gaat voor me staan. Hij bekijkt me van onder naar boven.

‘Kijk zelf uit joh. Als Yvonne niet ziek was geweest had Janny jou echt niet gevraagd. Ze vindt dat je stinkt.’

Hij rent weer verder als ik met mijn handen over mijn nieuwe overgooier strijk. De stof ruikt nieuw.

‘Kom kinderen even rustig nu. We gaan zo taartjes eten, maar eerst zingen we voor Janny.’

Ze zet in:

‘Lang zal ze leven.’

Ik kijk naar Janny schuin voor mij. Zal ik de stiften maar zelf houden?

Het verhaal achter, Jacqueline van Zwieteren

Het verhaal achter de foto is een initiatief van Jacqueline van Zwieteren en Carla van Vliet.
Geplaatst in Huis, tuin en keuken, Kunst en Cultuur

Held op klompen

‘Hier,’ zei mijn moeder, ‘deze zijn voor jou.’ Ze drukte de klompen van mijn vader in mijn handen. Ik staarde naar de klompen. Ze zijn geel geschilderd en vrij groot. Mijn vader had maat 44. Op de wreef hebben ze in rood een rechthoekige schildering met zwarte belijning en rondjes, alsof je ze met veters dicht kunt knopen. Ik denk dat het de bedoeling was ze op echte schoenen te laten lijken. Aan de onderkant is het hout blank en versleten. Mijn vader deed een jaar met een paar klompen. Mijn moeder had er duidelijk een bedoeling mee om ze aan mij te geven. Ik had alleen geen idee welke bedoeling maar nam ze braaf mee. Thuis kregen ze een ereplek in onze slaapkamer onder het stoeltje met de beer.

Held op klompen, gekleurde gedachten, Karien Damen

Een paar maanden later bezocht ik een prachtige voorstelling van Nilgun Yerli. Hij had als titel: Held op blote voeten, en ging over haar overleden vader en haar relatie met hem. Het podium lag vol met schoenen. In Turkije is het gebruikelijk dat je na het overlijden van iemand zijn of haar schoenen buiten zet. Als er dan iemand langs komt die ze passen, gaan de schoenen van je overleden geliefde verder de wereld in.
Ik dacht aan mijn klompen onder het stoeltje. Nu wist ik wat mijn moeders bedoeling was en wat mij te doen stond. Zelf kon ze het vast niet over haar hart verkrijgen. Dezelfde avond nog heb ik de klompen buiten naast de voordeur gezet. In het dorp waar ik woon is vast wel een tuinder met maat 44.

Geplaatst in Kunst en Cultuur

Een goed verhaal ligt op straat #verhalensafari

Mijn telefoon en mijn opschrijfboekje doe ik in mijn tas. Het is mijn lunchpauze en ik ben klaar voor de tweede etappe van de verhalensafari.

‘Steeds meer grand café’s, restaurants en hotels gebruiken verhalen als wandversiering. Winkels passen verhalende teksten toe op hun ramen. Of ze zetten borden neer met verhalen.’

Ik ga dus op zoek naar een geschreven verhaal en ik verwacht dat ik dat in de Dorpsstraat in Zoetermeer kan vinden. Ik heb daar een intrigerend kunstwerk gezien met teksten er op. Het is voor de oude kerk. Ik heb er alleen nooit durven stilstaan om het eens goed te bekijken. Maar nu ik op ben op safari ben, is het gerechtvaardigd me als toerist te gedragen. Het kunstwerk is een soort potkachel met een boom als schoorsteen. Er staat inderdaad een tekst op:

Zoetermeer warm van aarde

IMG_0490 Kunst in Zoetermeer, turfkachel

 

 

 

 

 

 

Op het bankje naast de kachel zit een vrouw.

‘Heeft u er bezwaar tegen als ik een foto van het kunstwerk maak? Ik zorg er voor dat u er niet op staat.’

Ze heeft er geen bezwaar tegen en geeft mij aanwijzingen vanuit welke hoek ik het beste een foto kan maken. Ze vraagt of ik uit Zoetermeer kom. Als ik ontkennend antwoord, begint ze te vertellen dat ze vaker op dit bankje zit omdat ze zo goed zicht heeft op het kruispunt en wie er allemaal voorbij komen.

‘Vroeger ging ik op dinsdag naar de markt. Maar die is naar Oosterheem verhuisd. Ik mis het niet echt. In de Dorpsstraat kun je fijn boodschappen doen en de laatste jaren stelde de markt toch niet veel meer voor.’

We zitten nog even samen op het bankje en ik vertel dat ik op zoek ben naar teksten op muren of borden.

‘Dan moet je nog even verder doorlopen, naar een straatje rechts. Daar hebben ze pas geleden van alles opgehangen. Het gaat ook over kunst.’

Ik denk te weten wat ze bedoelt en loop in de aangegeven richting. Ik ben nog maar net op pad als een echtpaar mij aanspreekt.

‘Weet u hoe lang je hier mag parkeren met een blauwe kaart? We staan achter de kerk op die tijdelijke parkeerplaats.’
‘Volgens mij drie uur, maar stond er geen bord bij de parkeerplaats? Even verderop bij het CKC weet ik zeker dat het drie uur is.’

Ze vertellen me dat ze aan het winkelen waren in de Dorpsstraat en willen nog even naar het Stadshart voor een cadeau voor hun kleinkind. Zelf wonen ze tegenwoordig in een appartement in Den Haag, maar hun dochter is in Zoetermeer blijven wonen met haar gezin. Het is hier groen en rustig, ideaal als je kleine kinderen hebt. Ze besluiten via de parkeerplaats naar het stadshart te lopen, want een bon is toch echt wel zonde van het geld.

De aankondiging van Zondag in het park, van terra art projects heb ik daarna zo gevonden. Het is misschien niet helemaal wat met de opdracht van de safari werd bedoeld. Hoewel, het bewijst maar weer dat als je je ogen en oren open hebt de verhalen vanzelf naar je toe komen.

ZoetermeerKunst in Zoetermeer, terra arts projects, Zondag in 't Park

 

 

 

 

 

 

Ik doe mee aan de verhalensafarie van Sigrid van Iersel. Dit is de tweede etappe.

 

Geplaatst in Boeken, Huis, tuin en keuken, Kunst en Cultuur

Gesteld, je hebt een schaap verdriet gedaan

Gesteld, je hebt een schaap verdriet gedaanGesteld, je hebt een schaap verdriet gedaan.

(Gesteld betekent: denk maar dat het kan.)

Gesteld, het schaap is in de hoek gaan staan

en is beledigd. Ja, wat dan?

Zeg dan wat liefs, al is het ook maar weinig.

Je kunt hem ook over zijn vacht gaan aaien.

Vraag niet: ‘Waarom ben jij toch zo sjagrijnig?’

Alleen maar lief zijn, dat-ie bij kan draaien.

Kom nou niet aan met: ‘Ik woon in de stad,

dus het bestaat niet dat ik ruzie krijg met schapen.’

Gesteld dat jij daar groot gelijk in had,

dan zou ‘k er tóch een nachtje over slapen.

Een aardig woord valt in de smaak.

Dat geldt voor schapen, en geldt overal.

En schapen vind je zo ontzettend vaak.

Heus niet alleen in de wei of de stal.

(Waar dan nog meer?)

Dit is één van mijn favoriete gedichten. Het is van Robert Gernhardt en werd voorzien van een mooie tekening door zijn vrouw Almut Gernhardt. Willem Wilmink vertaalde het naar het Nederlands (in de bundel: Ik zie ik zie wat jij niet hoort).Ik kreeg het gedicht als wijze boodschap cadeau van een vriendin op mijn trouwdag. Het mooie is, het blijft waar, in het groot en in het klein. Geloof je het niet, dan zou ik er toch een nachtje over slapen.

Drie kleine kleutertjes

Drie kleine kleutertjes

Hé, kom je met mij spelen?

Kijk, ik heb een bal.

Een getal onder de drie.

Hé, mag ik ook mee doen?

Alleen als je hem bent.

Ja, alleen als je hem bent.

Niet kijken.

Nee, niet kijken.

Waar zijn jullie?