Wind blaast door mijn haar Wandelen in de Groenzoom Wolken volgen mij
Categorie: Kunst en Cultuur
Over kerstverhalen
‘Marley was dead, to begin with. There is no doubt whatever about that. ……as dead as a door-nail.’
Dat is nog eens een binnenkomer. Het is het begin van een van de beroemdste kerstverhalen, talloze malen verfilmd. A Christmas Carol van Charles Dickens. Het bevat alle elementen van een goed kerstverhaal. Een gierigaard komt op het allerlaatste moment tot inkeer. Dankzij het bezoek van drie geesten, beseft Scrooge dat het leven kort is en je er maar beter van kunt genieten samen met wie je lief zijn.
Vrede op aarde, in de mensen een welbehagen.
Waarschijnlijk is het andersom en is A Christmas Carol, de standaard voor een goed kerstverhaal geworden.
Goed of slecht
Het eerste kerstverhaal ooit, dat van Jozef en de hoogzwangere Maria die in een koude decembernacht overal de deur werden gewezen is natuurlijk ook een ijzersterk verhaal. Mensen met koude harten die het wonder van het leven niet willen zien. Een pas geboren kindje met alle beloften in zich en een ster die weg wijst.
Licht of donker
Een kerstverhaal loopt niet altijd goed af. Als kind lag ik wakker van: Het meisje met de zwavelstokjes, een sprookje van Hans Christiaan Andersen. Het arme kind vriest dood. De enige troost is dat haar laatste gedachte haar bracht bij een gelukkige herinnering. Een warm hart was niet genoeg tegen de winterkou.
Warm of koud
Kerstmis, eindeloos veel tijd om je hart te vullen met verhalen en je pen leeg te schrijven. Ik ben dat in ieder geval wel van plan. Inspiratie nodig? Die vind je in dit artikel uit de Trouw van 8 december 2005. En zijn je vrienden of familie tot tranen toe geroerd of konden ze de spanning niet verdragen, stuur je verhaal dan voor 31 december in als Verhaal van de maand.
‘…..and it was always said of him that he knew how to keep Christmas well’
Powergirls in Rotterdam? Ech wel!
Waar is de deur?
Ik sta op het Rode Zand op de plek waar de ingang van het Museum Rotterdam zou moeten zijn. Ik zie alleen een stalen wand met een smal raam ernaast.
Het museum gaat om 10.00 uur open
Dat zegt een bordje op het raam. Ik begin een echte bejaarde te worden. Ik ben veel te vroeg voor onze afspraak. Om 10.00 uur gaat de stalen wand open. We zijn de eerste bezoekers vandaag. Alle ruimte en tijd om alles goed te bekijken.
Vergeten films.
Beelden uit het dagelijkse leven van de Tweede wereldoorlog, komen voorbij. Een kerstdiner, een bombardement in de Rotterdamse haven en het feest na de bevrijding.
Bijzonder om bewegende beelden te zien van iets wat ik alleen van foto’s ken. Een meisje met een jodenster loopt door een winkelstraat. Je ziet de blikken van de mensen die ze passeert.
De drie stukjes film zijn gekoppeld aan interviews. Bijzonder om hoogbejaarden te zien die aan het einde van de oorlog jongens waren of nog niet geboren zoals de dochter van de filmer. Ze had de filmdozen jarenlang op zolder bewaard en vergeten.
Girlpower
Boven aan de trap lacht een stoere meid ons vanaf een foto toe. Het is Amira Tahri, kickbokstser in de dop. Ze lokt ons naar de tentoonstelling.
Het is een ode aan alle Rotterdamse sportvrouwen, te beginnen met Rie Mastenbroek. De vrouw die drie gouden medailles wegsleepte op de Olympische spelen van Berlijn. Zwemmen als Rie kun je niet in het museum, maar je kunt wel proberen net zo snel te zijn op het stootkussen als Nouchka Fontijn, harder te fietsen dan Leontien van Moorsel of net zo vaak te scoren voor het Nederlandse hockeyteam als Fatima Moreira de Melo.
Zweet en tranen
Leuk om dat in een museum te kunnen doen. Misschien inspireert het meiden en jongens om te gaan sporten. Net zo inspirerend vond ik de verhalen van de sportsters zelf. Hoe zij bleven doorgaan, plezier hadden, vreugde deelden maar ook tegenslagen overwonnen omdat ze geloofden in zichzelf en in hun unieke talenten.
Daar hoef je geen sporter voor te zijn.
Nog een paar dagen om je prinses te wanen
Waar zullen we afspreken?
We kennen elkaar nog van de middelbare school, maar mijn vriendin woont inmiddels helemaal in het oosten van het land. Dat zou dus ergens halverwege moeten zijn. Op de Veluwe of bij Utrecht kun je natuurlijk heerlijk samen wandelen in de bossen. Ik keek op de kaart voor een briljante ingeving. Mijn ogen bleven hangen op: Paleis Het Loo. Als het dan wat minder weer is, kun je ergens schuilen.
Maar dat wordt toch verbouwd?
Klopt, het paleis wordt ingrijpend verbouwd en gaat pas halverwege 2012 weer open. Maar er is nog meer om van te genieten, dwalen door paleistuinen, het dak op en het uitzicht bewonderen of de koninklijke stallen in. Je moet je wel haasten want na 29 september gaan de tuinen dicht tot ergens in het voorjaar van 2020.
Tenzij je in de kerstvakantie tijd hebt. Dan opent op het stallenplein het Winterpaleis Het Loo zijn deuren. Alles voor een feestelijk winters gedekte tafel is er te zien. Van grote pasteien, kunstig gevouwen servetten, suikerwerken en koninklijke desserts tot bloemschikkingen, menukaarten en serviezen.
Aangeraden wordt je wel warm aan te kleden.
We kunnen ons dat nog moeilijk voorstellen want de dag dat wij Het Loo bezoeken, is het prachtig weer en staat alles nog in bloei. Boven op het dak van het paleis kijken we uit over de geometrisch aangelegde tuin met daarin vier felgekleurde kunstwerken van Libeskind.
Ze verbeelden de elementen ozon, stikstofmonoxide (lachgas), methaan en koolstofdioxide symboliseren. Deze gassen zijn de schadelijke bijproducten van ons handelen en veroorzaken de klimaatverandering met rampzalige gevolgen voor mens en natuur.
Een groter contrast met de oorspronkelijke symboliek van de tuin: het paradijs op aarde en de overwinning van de mens op de natuur, kan ik niet verzinnen. De vier fonteinen verbeelden, liefde, macht, kracht en intelligentie. Maar is het echt een tegenstelling?
Beelden in Antwerpen
Het is niet ver, Antwerpen. We hebben afgesproken bij het Middelheim museum aan de oostkant van de stad. Een dagje wandelen, picknicken en genieten van de beeldentuin in een prachtig uitgestrekt park.
Water
Bij Breda begint het al te regenen. Het houdt de hele dag niet meer op. We hebben er geen last van gehad. Er was zoveel te zien. Af en toe rusten we uit onder de parasols op het terras bij het kasteel.
Lucht
Gelukkig zijn we er op zondag, anders hadden we de lijnentrekker niet aan het werk gezien.
Vuur
Stil worden we van de tentoonstelling Earthbound van Ana Mendieta. Kijkend naar haar films proef je het zoute zeewater, drukken stenen zwaar op je lijf of drijf je juist gewichtloos in een bergstroom. Je ruikt het brandende hout en je hoort gras ademen. Ik kan niet bevatten dat dit gemaakt is in jaren 70 van de vorige eeuw, zo fris ogen de beelden.
Aarde
We fotograferen wandelend wat ons raakt. Wat voor de een verontrustende chaos is, is voor de ander een verbindend universum. Soms is het de natuur, zoals een boom die al eeuwen berustend in het park staat.
De Troostvogel
“Dan komt de vogel met een lied
Je hoort hem maar je ziet hem niet
En als hij voor jou heeft gezongen
Dan vliegt hij weg met jou verdriet”
Dit is een stukje uit een lied van Drs. P over de troostvogel. Deze vogel heeft het natuurlijk erg druk gezien zijn werkzaamheden. Wie heeft er nu en dan geen troost nodig? Hoe de troostvogel er uitziet? Niemand weet het. Hij is nog nooit beschreven of geschilderd. Daarom heb ik maar een poging gewaagd. Als het wachten op de echte troostvogel je te lang duurt, kun je bij mijn tekening je eigen liedje bij zingen. Dat helpt vast ook.
Van oude mensen, de dingen, die voorbij gaan
Het grijze weer, de donkere dagen voor kerst, dat zal de reden zijn van mijn weemoedige gedachten. Dit jaar kreeg ik weer minder kerstkaarten dan voorgaande jaren. Daarom dacht ik aan een titel van een boek van Louis Couperus: Van oude mensen, de dingen, die voorbij gaan.
Het is een verwijzing naar het onherroepelijk voortschrijden van de tijd, maar ook naar de herinnering aan de nacht dat een misdrijf werd gepleegd. Een herinnering die steeds weer voorbij komt. Het is een mooie roman over twee oude mensen die iets op hun geweten hebben. Lang blijft in het verhaal onduidelijk wat er lang geleden zich heeft afgespeeld. Als lezer zie je vooral hoe de geschiedenis de hele familie in zijn greep blijft houden. Meer zeg ik er niet over, je kunt het boek downloaden via de site van de digitale bibliotheek der Nederlandse letteren en zelf lezen hoe dit prachtige melancholieke verhaal van Louis Couperus afloopt.
Maar mijn verhaal ging over kerstkaarten of liever het groeiend gebrek daaraan. Oude tantes zijn er niet meer of niet meer in staat kaarten te sturen naar hun nichtje. De jongere garde kiest voor de minder romantische digitale vorm. Ook de behoefte aan zelfexpressie onder de afzenders is minder geworden. Nog maar twee zelfgemaakte exemplaren ontving ik dit jaar. Sterker nog, ik ontving dit jaar een doe-het-zelf kaart. Verontwaardigd appte ik nog: ‘Ben je niet iets vergeten?’
‘Nee hoor, je mag het zelf doen.’ Was het laconieke antwoord. Dat heb ik dus braaf gedaan.
Gekleurde Feestdagen!
Voor ik het vergeet
Het was al duidelijk op het moment dat mijn nichtje een cassettebandje kwam lenen. Ze zocht voorwerpen van vroeger voor de geschiedenisles op school. Toch duurde het nog tot deze week voor ik afscheid kon nemen van mijn verzameling cassettebandjes. Al jarenlang zitten ze opgesloten in een groot blik. Een apparaat om ze af te spelen heb ik niet meer. Het voelt alsof mijn herinneringen met de bandjes in de vuilcontainer zullen verdwijnen.
Een voor een heb ik ze door mijn handen laten gaan. Namen van nummers en muzikanten genoteerd die ik wilde bewaren voor de eeuwigheid. Dat werd een zalige middag YouTube kijken. Rare kapsels en kleding, de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw. Prefab Sprout, Les Negresses Vertes, Billy Bragg en Joe Jackson. Ik kende ze allemaal nog. En, hun muziek heb ik gelukkig al op een andere manier in huis.
Wat me nog meer opvalt in die berg bandjes, is dat er weinig originele opnames tussen zitten. Het meeste is liefdevol met een cassetterecorder opgenomen van platen en CD’s door mijn zus, broers en vrienden. De titels van de nummers zijn handgeschreven en bijna onleesbaar geworden, soms heeft iemand een plaatje er bij geplakt. Een doosje heb ik nog even bewaard. Het gaat om een bandje met muziek van Slade. Slade is van recht vooruit muziek. Hard, makkelijk in het gehoor liggend met alledaagse teksten. Dat is waarschijnlijk de reden waarom de titels op het doosje zijn ‘vertaald’ door een vriend. Het is bijna een gedicht geworden.
Fietsen totaan de meet
Twee kilometer breed
Wat mijn tante ‘s winters deed
Opoe die werd uitgekleed
Toen ik in mijn vingers sneed
…. en op mijn driewielertje reed
Boterhammen bij de vleet!
En voor ik het vergeet: Slade
Slade, wie kent ze niet? Met het nummer: Merry Xmas Everybody, stonden ze in 2017 nog in de top 2000, op plaats 1898. Maar omdat het nog lang geen kerstmis is een ander nummer.
Zo geniet je van de zomer #3: Buiten schilderen
Siegfried Woldhek doet het ook deze zomer weer, een schriftelijke cursus tekenen en schilderen vanaf 21 juli op zaterdagen in de krant. Dit jaar gaat het over schilderen met waterverf. Ik verheug me al weken op buiten aan de slag te gaan met zijn opdrachten. Mijn aquarel kleurpotloden, een doos met tubes waterverf en speciaal papier liggen klaar voor gebruik.
Laat het water het werk doen
De eerste les is een beetje een teleurstelling. Het is vooral kennismaken met de techniek en oefenen met water en kleur. De illustratie erbij ziet er prachtig uit. Daar zal ik niets over zeggen, die leidt alleen maar tot meer zin. Maar dat oefenen dat hoeft voor mij niet. Tijdens de tekenlessen op school maakte het eindeloos blokjes maken met arceringen al een einde aan mijn tekenzin. Later op een tekencursus begon dat weer van voren af aan, eindeloos oefenen met kleurvlakken. Waarom mag ik niet gewoon een tekening maken?
Het gefrustreerde kind in mij komt helemaal naar boven borrelen. Maar de verstandige ouder is er ook nog: Wacht nog even af, volgende week komt er vast een leuke opdracht.
Maar een klein beetje
We zijn nu al bij les 4 en nog steeds aan het oefenen. Ik geef het op en ga buiten tekenen. Onderweg geniet ik van het landschap en probeer dat op papier te zetten. De eerste tekening is aan de rand van het bos. Ik heb hem vervolgens ingekleurd met mijn aquarel kleurpotloden en een klein likje water.
De tweede tekening is een vijver waarin waterlelies net open gaan. Deze heb ik gelijk met waterverf gemaakt en de vormen met de potloden bijgewerkt.
Zonder te zwoegen of te zweten maar mijn zus wil het boven haar bank hangen.
Verlangen naar de zee
Siegfried Woldhek is zo lief al zijn ervaring en kennis te willen delen en zo zijn passie voor het schilderen overbrengen op ons gewone stervelingen. Hij lijkt er niet bij stil te staan dat je leert door over je eigen fouten te struikelen. Ik in ieder geval wel. Het is alsof hij met een bal onder de arm een groep jongetjes eerst alle mogelijke tactieken wil bijbrengen, terwijl ze hun voeten nauwelijks in bedwang kunnen houden. Laat ze spelen, heel veel spelen en ze vinden het bijna helemaal vanzelf uit.
Of zoals Antoine de Saint-Exupéry het ooit opschreef:
‘Als je een schip wil bouwen, roep dan geen mensen bij elkaar om hout te verzamelen, het werk te verdelen en orders te geven. Leer ze, in plaats daarvan, te verlangen naar de enorme eindeloze zee.’
Gekleurde Gedachten 