Samen in Zoetermeer, over de participatiesamenleving en meer

Het was een plaatje op vrijdagavond. Mijn gezelschap had dit beeld niet verwacht in Zoetermeer. We stonden op de hoek van de Delftse wallen en de Dorpstraat bij de hervormde kerk. De kerstverlichting boven de straat was aan en omdat het koopavond was straalde uit de winkels verwelkomend licht. We waren op weg naar het restaurant 1892 om een dagje Zoetermeer af te sluiten.

Deze vrijdag heb ik enkele collega griffiers en plaatsvervangers Zoetermeer laten zien. Samen hebben we in 2009 de leergang voor griffiers van de Bestuursacademie gevolgd. We zien elkaar sindsdien ongeveer twee keer per jaar. Tussendoor wisselen we op de mail tips en beantwoorden elkaars vragen vanuit de praktijk. De omvang van de groep is wel wat geslonken, zo doet de deelnemer die wethouder is geworden en een ander die nu communicatieadviseur is, niet meer mee. Maar de rest is behoorlijk trouw gebleven en nu vieren we ons lustrum.

Het thema was de decentralisatie in het sociale domein. Drie nieuwe wetten geven de gemeenten veel nieuwe verantwoordelijkheden en taken. Het gaat om de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, de Jeugdwet en de Participatiewet. De kranten hebben er vol over gestaan en nog. Het betekende voor ons griffiers van alles organiseren samen met gemeenteraden om goede besluiten te kunnen nemen. En dat alles in een hele korte tijd. De afgelopen maanden is er in alle gemeenten wat afvergaderd. Themabijeenkomsten, hoorzittingen, rondetafelgesprekken, commissievergaderingen en raadsinformatieavonden. We zijn dus vooral binnenskamers en met veel stukken bezig geweest. Daarom was mijn idee: ik laat mijn collega’s wat zien van de participatiesamenleving in de praktijk, in de wijk Palenstein.

Palenstein verrees als één van de eerste wijken met hoogbouw bij de het dorp Zoetermeer. Den Haag had in de jaren 60 te weinig ruimte voor zijn bewoners en liet het oog vallen op de polders rond Zoetermeer. De wijk krijgt nu een grondige opknapbeurt. Dat betekent dat mensen moeten verhuizen, dat er gesloopt wordt en nieuwe woningen er voor in de plaats komen. Kortom, een wijk in beweging, genoeg te participeren dus.

Met koffie en gebak werden we ontvangen in het participatiecentrum. Het gebak hadden we te danken aan een gelukkige bewoner. Hij had twee taarten gebracht omdat zijn woning zo keurig behangen was door de klussendienst van het participatiecentrum. Mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt kunnen terecht in het participatiecentrum om werkritme en ervaring op te doen. De medewerkers kijken heel secuur naar wat iemand kan en graag wil en zoeken daar passende werkzaamheden bij. Als het goed gaat komt een volgende stap in beeld, bijvoorbeeld een opleiding. Er is een fietsreparatiewerkplaats, er worden computerlessen gegeven en er worden klussen gedaan voor bewoners uit de wijk. Wij spraken trotse deelnemers, het centrum betekent veel voor hun groei. Dat bleek wel uit de plannen die ze maakten voor de toekomst.

Vanuit het oude schoolgebouw waarin het participatiecentrum is gevestigd wandelden we naar het wijkcentrum Castellum. Dit is een prachtig nieuw complex met scholen, sportvoorzieningen, een bibliotheek, kinderopvang en nog veel meer. Ook de stichting Piëzo heeft activiteiten in dit centrum, en daarvoor kwamen we op bezoek. In de participatiesamenleving is vraaggericht werken het credo. Maar dat blijkt al jaren gemakkelijker gezegd dan gedaan, er wordt nog steeds te veel gedacht vanuit instituties

Stichting Piëzo heeft wel een oplossing. Piëzo stimuleert iedereen die binnenkomt zijn eigen ‘oplossing’ te bedenken. Die oplossing is gericht op de inzet van het eigen unieke talent. Het uitgangspunt is dat mensen beseffen wat ‘goed’ voor hen is en wat goed is voor de samenleving. Als je je inzet voor jezelf maar ook voor de samenleving, kom je tot bloei. Dat is in het kort de Piëzo-methode. Ook hier ontmoeten we weer bijzondere deelnemers en vrijwilligers met een eigen verhaal. Zo is er de marketeer die vrouwen uit de wijk helpt bij het maken van een persoonlijk ontwikkelingsplan en de restauranteigenaar die met vrijwilligers kookt voor de vele gasten van het centrum. We kregen een heerlijke lunch.

Zoetermeer heeft overtuigend laten zien dat met liefde en aandacht het wel goed komt met de participatiesamenleving. Lekker eten kun je er trouwens ook en je struikelt er over de social sofa’s.