Ambtenaar met passie

Het ambtelijk apparaat zal deze opdracht verder uitwerken.

Gruwelijk vind ik zo’n zin. Alsof ambtenaren mechanisch hun werk doen. Toch is het een heel gebruikelijke uitdrukking ook onder ambtenaren zelf.

Zelf gebruikte ik die uitdrukking ook jarenlang. Ik was er aan gewend totdat onze gemeentesecretaris in Vlaardingen, Jan Brinkman, er mij op wees dat ik er mee zeg dat de ambtelijke organisatie een machine is. Je stopt er wat in en na wat gepruttel en oplichtende lampjes komt er ergens anders wat uit. Als je geluk hebt, iets waar je om gevraagd hebt.

Sinds ik dat beeld voorgeschoteld kreeg, lukt het me niet meer om ambtelijk apparaat uit mijn mond te krijgen. Meestal moet ik ook als iemand de uitdrukking gebruikt er iets van zeggen. Het doet pijn aan mijn oren.

Volgens de woordenboeken betekent apparaat machine of toestel. Ik heb ook een betekenis gevonden als het woord apparaat gebruikt wordt om organisaties aan te duiden:

Bij organisaties is een apparaat met als onderdelen de personen en hulpmiddelen die nodig zijn voor het doen functioneren van een instelling of het verrichten van een taak.

Niet een beschrijving waar je warm van wordt, als ik hem al begrijp. Ik krijg er in ieder geval niet het gevoel bij dat in een ambtelijk apparaat mensen met passie en ambitie aan de slag zijn om het beste er uit te halen. Ik geef toe dat is ook niet wat buitenstaanders verwachten bij ambtenaren. Maar ik kan zeggen uit ervaring dat mijn collega’s elke dag hard hun best doen voor iets waar ze in geloven.

Een beetje meer trots zou ons ambtenaren best passen. Dat moet in ons taalgebruik tot uitdrukking komen.

Ambtelijk apparaat, laat ik het niet meer horen.